విష్ణు సహస్ర నామ తత్వ విచారణ - 691 / Vishnu Sahasranama Contemplation - 691

🌹. విష్ణు సహస్ర నామ తత్వ విచారణ - 691 / Vishnu Sahasranama Contemplation - 691🌹

🌻691. తీర్థకరః, तीर्थकरः, Tīrthakaraḥ🌻

ఓం తీర్థకరాయ నమః | ॐ तीर्थकराय नमः | OM Tīrthakarāya namaḥ

తీర్థకరః, तीर्थकरः, Tīrthakaraḥ

చతుర్దశానాం విద్యానాం బాహ్యానాం చ శ్రుతేరపి ।

సమయానాం చ ప్రణేతా ప్రవక్తా చేతి కేశవః ॥

తీర్థకరః ఇతి బుధైః ప్రోచ్యతే తత్త్వవేదిభిః ।

స హయగ్రీవరూపేణ హత్వా తౌ మధ్కైటభౌ ॥

సర్గస్యాఽదౌ విరిఞ్చాయ శ్రుతీస్సర్వాస్తథేతరాః ।

విద్యా ఉప్దదిశన్ వేదబాహ్యాశ్చ సురవైరిణామ్ ।

వఞ్చనా యోపదిదేశేత్యాహుః పౌరాణికాబుధాః ॥

తీర్థములు అనగా విద్యలు. తీర్థములను అనగా విద్యలను సృష్టించువాడు, బోధించువాడు తీర్థకరః అని చెప్పబడును. నాలుగు వేదములు, ఆరు వేదాంగములు, మీమాంశ, న్యాయ శాస్త్రము, పురాణములు, ధర్మ శాస్త్రము అను పదునాలుగు వైదిక విద్యలను, వేదబాహ్య అనగా వైదికేతర విద్యలను రచించి, వానిని ప్రవచించినవాడు.

శ్రీహరి హయగ్రీవ రూపమున మధు కైటభులను సంహరించి, బ్రహ్మకు సృష్ట్యాది యందు సర్వ వేదములను, ఇతరములగు వైదిక విద్యలను ఉపదేశించుచునే, సురవైరులను వంచించుటకై వేదబాహ్య విద్యలను ఉపదేశించెను అని పురాణజ్ఞులు చెప్పుచుందురు.

సశేషం...

🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

🌹. VISHNU SAHASRANAMA CONTEMPLATION- 691🌹

🌻691. Tīrthakaraḥ🌻

OM Tīrthakarāya namaḥ

चतुर्दशानां विद्यानां बाह्यानां च श्रुतेरपि ।

समयानां च प्रणेता प्रवक्ता चेति केशवः ॥

तीर्थकरः इति बुधैः प्रोच्यते तत्त्ववेदिभिः ।

स हयग्रीवरूपेण हत्वा तौ मध्कैटभौ ॥

सर्गस्याऽदौ विरिञ्चाय श्रुतीस्सर्वास्तथेतराः ।

विद्या उप्ददिशन् वेदबाह्याश्च सुरवैरिणाम् ।

वञ्चना योपदिदेशेत्याहुः पौराणिकाबुधाः ॥

Caturdaśānāṃ vidyānāṃ bāhyānāṃ ca śruterapi,

Samayānāṃ ca praṇetā pravaktā ceti keśavaḥ.

Tīrthakaraḥ iti budhaiḥ procyate tattvavedibhiḥ,

Sa hayagrīvarūpeṇa hatvā tau madhkaiṭabhau.

Sargasyā’dau viriñcāya śrutīssarvāstathetarāḥ,

Vidyā updadiśan vedabāhyāśca suravairiṇām,

Vañcanā yopadideśetyāhuḥ paurāṇikābudhāḥ.

He is the author and also the preceptor of the fourteen vidyās and the auxiliary lores. The fourteen vidyās are - four vedās, the six vedāṅgas, mīmāṃśa, nyāya śāstra, purāṇas and dharma śāstra. So He is Tīrthakaraḥ - a sacred preceptor. Those who expound the purāṇas say that taking the form of Hayagrīva- after killing the demons Madhu and Kaitabha at the beginning of creation, He taught Brahma the Vedas and other vidyās. He also taught the asurās, the non-vedic sciences for deceiving them.

🌻 🌻 🌻 🌻 🌻

Source Sloka

मनोजवस्तीर्थकरो वसुरेता वसुप्रदः ।

वसुप्रदो वासुदेवो वसुर्वसुमना हविः ॥ ७४ ॥

మనోజవస్తీర్థకరో వసురేతా వసుప్రదః ।

వసుప్రదో వాసుదేవో వసుర్వసుమనా హవిః ॥ 74 ॥

Manojavastīrthakaro vasuretā vasupradaḥ,

Vasuprado vāsudevo vasurvasumanā haviḥ ॥ 74 ॥

Continues....

🌹 🌹 🌹 🌹🌹